Ποιός θα σώσει την εκπαίδευση στο τουρισμό; κρίση προσωπικού

Ποιός θα σώσει την τουριστική εκπαίδευση ή θα λύσει το πρόβλημα του προσωπικού των ξενοδοχείων?

Σκέπτεται και γράφει ο Χρήστος Σ. Ρουμελιώτης, μιλά με Γιάννη Μπαρκαλάκη πρώην στέλεχος Ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στη Κρήτη - ποιητή.

Σχόλια συναδέλφων από την ΑΣΤΕΡ κ.ά. Βλέπε παρακάτω καθώς και το άρθρο της κυρίας Ακριβής Βαγενά το οποίο σχολιάζουν.

Ο αριθμός των ξένων επισκεπτών κατά το έτος 2024 ήταν χοντρικά 40 εκ. Μεταξύ αυτών 8 εκ. ήταν από κρουαζιερόπλοια.

Η μεγαλύτερη κίνηση πραγματοποιείται στο κύκλο του Αιγαίου. Φυσικά μερίδιο έχουν και τα νησιά του Ιονίου και μετά άλλοι ελλαδικοί προορισμοί. Οι αριθμοί και ο καταμερισμός υπάρχουν στο ίντερνετ.

Κάθε σαιζόν οι ξενοδόχοι σύμφωνα με τα στοιχεία αναζητούν περίπου 40-50 χιλ. άτομα ειδικευμένα ή μη να συμπληρώσουν ή να στελεχώσουν τις μονάδες τους. Η σαιζόν περνά και στο τέλος δεν μαθαίνουμε εμείς οι έξω από το άμεσο ενδιαφέρον τι απέγινε και πως τα έβγαλαν πέρα. Αργά και που προσλαμβάνουν και κανένα εμποράκο που καταστρέφεται και στρέφεται σε εργασίες ξενοδοχείων. Υποπτεύομαι και πολλοί άλλοι. 

Από ακούσματα και εμπειρίες τρίτων και δικές μας μαθαίνουμε ότι αρκετοί αλλοδαποί καλύπτουν τις θέσεις που λείπουν και η σαιζόν βγαίνει μια χαρά με ή χωρίς γκρίνια ή και πολύ οικονομικά άν συγκρίνεις δυνητικά τα μισθά. Τα πορτοφόλια γεμίζουν οι μεγαλοξενοδόχοι (*) από τα μέσα της σαιζόν έχουν υπογράψει τα διαφόρων τύπων συμβόλαια για την επόμενη χρόνια με καλές ή καλούτσικες τιμές δεν έχει πολύ σημασία. Όλα ωραία και καλά. Από προσωπικό τι γίνεται; Α! κανένα πρόβλημα διακρατικές συμφωνίες με φτωχότερες χώρες για εισαγωγή πρωτογενούς βασικού προσωπικού υπηρεσιών φιλοξενίας. Και στελέχη όπως λένε συνάδελφοι από την εξωτερική αγορά.

Αυτό λείπει αυτό ζητούν. Κυρίως φτηνό. Από το ντόπιο προσωπικό που εκπαιδεύεται όπως-όπως στη χώρα μας, ένα μέρος μπαίνει στη γαλέρα το καλοκαίρι και όποιο και όσο αντέξει.. Η κατάσταση που επικρατεί είναι ακριβώς έτσι όπως την περιγράφει η κυρία Βαγενά καθώς και οι ανησυχίες των συνομιλητών στα σχόλια.

Προφανώς οι μεγαλοξενοδόχοι που σέρνουν το χορό ορίζουν το παιχνίδι στην αγορά. Και είναι μόνο αυτοί; Ή και αυτοί χορεύουν σύμφωνα με τους παγκόσμιους διαμορφωτές tour operators της τουριστικής αγοράς που μοιράζουν την πίττα σύμφωνα με τις προβλέψεις τους - πολλά χρόνια πριν) και παίζουν με τα προορισμούς με τις τιμές με τους πολέμους με τις δικές τους αξιολογήσεις με τις δικές τους στρατηγικές και πολιτικές με τα δικά τους προϊόντα δηλαδή τα πακέτα;

Η δύναμη του πακέτου είναι τεράστια. Αυτή καθορίζει τα πάντα προπαντός τα περιθώρια κέρδους των συμβαλλομένων μερών. Μερικοί συνθλίβονται άλλοι αντέχουν καμιά φορά και κανένας χρεοκοπεί άλλοι ζορίζονται δεν αντέχουν και ξεπουλιούνται. Αμήν.

Λεπτομέρειες από την τουριστική  πίττα κάθε περιοχής και κατά συνέπεια της ζήτησης προσωπικού εκπαιδευμένου ή όχι σίγουρα υπάρχουν. Ο γράφων δεν γνωρίζει πολλά εικάζει εύκολα από τα αποτελέσματα και τις δημοσιεύσεις. Όμως η ανησυχία είναι εκφρασμένη από τους άμεσα ενεργούς και εμπλεκόμενους. Το άρθρο αυτό είναι χαρακτηριστικό αλλά ελλιπές.

 

Τρέχοντας το περιεχόμενο του  ωραίου (αλλά ελλιπούς) άρθρου υπογράμμισα τα κρίσιμα σημεία και έκανα μπολντ μερικές λέξεις κλειδιά όπως: 

1✓Κρίση προσωπικού 

2✓Ακάλυπτες θέσεις 

3✓Ποσοτικό και ποιοτικό πρόβλημα

4✓Κράτος θέλει γρήγορες λύσεις

5✓Ζήτηση στελεχών // 

6✓Υποβάθμιση σπουδών άρα σπουδαστών φιλοξενίας πχ -500 Κρήτης

7✓Περιορισμός έργου μαθητείας 

8✓Περιορισμός διδακτικού δυναμικού 

9✓Μείωση χρόνου σπουδών (εκπαιδευτικά εξάμηνα)

10✓Κακές συνθήκες εκπαίδευσης και εργασίας.

11✓Χωλαίνει η εκπαίδευση! χάνει η αγορά

12✓Έλλειψη κατηρτησμένου προσωπικού.

13✓Δυσκολία εύρεσης προσωπικού 

14✓Αύξηση ζήτησης προσωπικού 

15✓Η πολιτεία δεν λύνει το πρόβλημα 

16✓Οι επιχειρήσεις στρέφονται σε αλλοδαπούς ανειδίκευτους εργαζόμενους

17✓Σε προσωπικό χωρίς εμπειρία

18✓Σε υπερκόπωση του υπάρχοντος προσωπικού

Μετά  έκανα σύμπτυξη των  προβλημάτων που αναφέρονται στο άρθρο της κυρίας Βαγενά βλέπε μπολντ λέττερς. Όλοι οι σχολιαστές μιλάνε για το ίδιο πρόβλημα με διαφορετικά λόγια..

Τι προέκυψε;

1✓Κρίση προσωπικού 

(2✓Ακάλυπτες θέσεις)

(3✓Ποσοτικό και ποιοτικό πρόβλημα)

4✓Κράτος επιβάλει γρήγορες λύσεις

(5✓Ζήτηση στελεχών) // Παράλληλα:

6✓Υποβάθμιση σπουδών και πρακτικής εργασίας

8✓Περιορισμός διδακτικού δυναμικού 

9✓Μείωση χρόνου σπουδών 

10✓Κακές συνθήκες εκπαίδευσης και εργασίας.

11✓Κουτσή εκπαίδευση χαμένη αγορά

12✓Έλλειψη κατηρτισμένου προσωπικού.

(13✓Δυσκολία εύρεσης προσωπικού)

14✓Αύξηση ζήτησης προσωπικού 

15✓Η πολιτεία δεν λύνει το πρόβλημα 

16✓Οι επιχειρήσεις στρέφονται σε αλλοδαπούς ανειδίκευτους εργαζόμενους - υπερκόπωση υπάρχοντος, (αποθάρρυνση)  

17✓Σε προσωπικό χωρίς εμπειρία

18✓Σε υπερκόπωση του υπάρχοντος προσωπικού.

Συμπέρασμα: με λίγα λόγια 

-Κρίση (έλλειψη) προσωπικού

-Υποβάθμιση εκπαίδευσης 

-Εισαγωγή ανειδίκευτου προσωπικού 

-Αδυναμία κράτους να λύσει το πρόβλημα

Το προϊόν των αγορών: 

 Η ΠΑΛΙΆ ΕΠΟΧΗ

Room with a bath

For a dollar and a half

 

Η ΣΎΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ ΜΕ ALL/I

 

All time early bird (promotions)

Charter with a bed

Food from the bank

Wine from the tap

Sea sun and google map (love, gone)

Labour from Pakistan 

 or

✓Charter aller retour

✓Resort with room

✓All inclusive bev & food

✓Blue & sea & Tour

 

ΤΟ ΠΡΟΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΆΔΟΣ 

 

1/Φυσικός πλούτος ok

2/Φήμη ok

3/Ξενοδοχειακές μονάδες ok

4/Δημόσιες υποδομές λιμάνια δρόμοι  αεροδρόμια (πρόβλημα)

5/Εκπαιδευτικό "οικοσύστημα" (πρόβλημα)

6/Σύστημα αμοιβών αγοράς εργασίας (πρόβλημα) (ελλειπής κάλυψη από συλλογικές συμβάσεις εργασίας) 

 

----Πόσο πιστεύει το κράτος σε αυτή τη "γεωγραφία" των 6 σημείων για να την υποστηρίξει και πόσο υποχωρεί στις πιέσεις των αγορών / μεγαλοξενοδόχων για φτηνές οριζόντιες και κάθετες λύσεις;

 

-----Ποιοι (από μας) πιστεύουν στην "γεωγραφία" των 6 σημείων  και τι μπορούν να κάνουν; Πχ σε επίπεδο οργάνωσης εκπροσώπησης αγώνων σε ελληνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο; Είμαστε ικανοί να συγκρουστούμε με συμφέροντα τα οποία διαχέονται φανερά ή κρυφά μεταξύ αγορών κρατών και εργοδοτικών οργανώσεων;

Σημείωμα : στο ζήτημα της εκπαίδευσης στο πεδίο έχω αρκετά να πω γιατί έχω ασχοληθεί και δημιουργήσει ένα δικό μου εργαλείο.. που το χρησιμοποιούσα όταν ήμουν ενεργός.

ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΣ ΒΑΓΕΝΑ:

ΤΣΟΣΚΟΥΝΟΓΛΟΥ 1ο ΣΧΟΛΙΟ

ΤΣΟΣΚΟΥΝΟΓΛΟΥ:

Εξαιρετικό κείμενο που εκφράζει την αγανάκτηση και αγωνία όλων των αποφοίτων ΑΣΤΕ, μετά την αδικαιολόγητη υποβάθμιση του 4ετους προγράμματος σπουδών των Σχολών από τους χαρτογιακάδες του Υπουργείου Τουρισμού, με την ανοχή φυσικά της κας Υπουργού!

ΕΥΘΥΜΙΟΥ 

Πολύ σωστά τα λέει! Είναι εκπαιδευτικό έγκλημα και πολιτική αλητεία για τα συμφέροντα ιδιωτικών σχολών!

 

ΚΕΜΕΝΙΔΟΥ

 

Διαφαίνεται ότι οι δημόσιες σχολές πάνε προς τους ιδιώτες. Όπως και κάθε τι δημόσιο. Πρώτα απαξιώνεται και μετά ψιλοπουλιέται, ψιλοχαρίζεται. Με τα έξοδα στο δημόσιο και τα κέρδη στους ιδιώτες. Όχι;

ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ 1ο ΣΧΟΛΙΟ

Με ενδιαφέρον θα σκύψω πάνω στις απόψεις της κύριας Βαγενά και θα τις βάλω δίπλα σε άλλες απόψεις για αυτό το θέμα που πήρα ενδεικτικά από παλαίμαχο φίλο μου των ξενοδοχείων της Κρήτης. Βαγγέλη ευχαριστώ για την παραπομπή.

 

ΤΣΟΣΚΟΥΝΟΓΛΟΥ 2ο ΣΧΟΛΙΟ

 

Οδυνηρή απόφαση και χτύπημα "κάτω από τη μέση" για τη τουριστική εκπαίδευση.

Είτε οι χαρτογιακαδες του Υπουργείου Τουρισμού είναι ανικανοι είτε η κα Υπουργος άνευ οράματος.

Η ΤΝ δεν πρόκειται να λειτουργήσει τα ξενοδοχεία αλλα ούτε τα εισαγόμενα κουστούματα στελέχη.Ολα επί του πεδίου κρίνονται!!!!

 

ΣΤΑΜΟΣ

 

Όταν φώναζα ήμουν παράλογος. Κατορθωσαμε να την κάνουμε 7 εξάμηνα συν 9 μήνες πρακτική 4 και πλέον χρόνια. Με την πρόταση και την νομοθετική ρύθμιση Κόνσολα πήγαμε στα 8 6μηνα τώρα πάλι 6, 6μηνα ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΟΔΟΣ(*) ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ !!!! (*) ΑΣΤΕΡΙΣΚΟΣ ΔΙΚΟΣ ΜΟΥ ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΠΡΟΟΔΟΣ

 

ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ 2ο ΣΧΟΛΙΟ

 

Δεν θέλω να το προσπεράσω με ένα απλό like. Ασφαλώς τάσσομαι με το μέρος των θιγομένων. Ποιοι και πώς θα παλέψουν το θέμα μέσα και έξω από τη Βουλή; Ποιοι είναι οι σύμμαχοι των πρακτικάριων (stagiaires)? Οργάνωση έχουν; Συμμάχους; Θέσεις επιχειρήματα; Τι διαβήματα έχουν κάνει; Που μπορούμε να τα βρούμε; Κάποιο λινκ στο διαδίκτυο; Κάποια ευήκοα ώτα; Που να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας σαν "παλιές καραβάνες"?

 

ΒΑΣΤΑΡΔΗΣ

 

Γιατί πότε είχαμε σοβαρό/η Υπουργού τουρισμού ??? όταν άνοιξαν οι ιδιωτικές σχολές 🤣που έταζαν λαγούς με πετραχήλια και έφαγαν τα μούτρα τους 16χρονα που νόμιζαν ότι σε ενα χρόνο θα γίνουν MASTER CHEF επόμενο ήταν να πάει κατά διαόλου η εκπαίδευση, Οταν υποβαθμίστηκαν ΑΣΤΕΡ ΚΑΙ ΤΕΣΤΕΡ σφύριζαν αδιάφορα οι βο(υ)λευτές και όλοι οι ?άρχοντες του τόπου μας και δεν κουνήθηκε φύλλο Όταν αποτελείωσαν την Μετεκπαίδευση Ξενοδοχουπαλλήλων πού ήταν οι Σύλλογοι Διευθυντών ? και μοιραία φτάσαμε να απασχολούνται στα Ξενοδοχεία πάνω από το 50% Φιλιππινέζοι Πακιστανοί κλπ ανειδίκευτοι που μαθηματικά στέλνουν τον τουρισμό στα βράχια .Τι δεν καταλαβαίνετε ????? ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΝ ΟΙ ΞΕΝΟΔΟΧΟΙ εκπαιδευμένο προσωπικό θέλουν θέλουν υποτακτικούς με 13ωρα και με ένα πιάτο φτηνό φαγητό ... όποιος έχει αντίρρηση να απαντήσει .....

ΕΥΘΥΜΙΟΥ

 

Είναι αδιανόητη και εξώφθαλμα προκλητική η υπ.τουρισμού, ΑΥΤΗ Η ΙΔΙΑ που το 2012-13 κατάργησε τα όποια τότε κριτήρια για έγκριση διευθυντού ξενοδοχείου! Συντεταγμένοι οι κατά τόπους σύλλογοι διευθυντών και ξενοδόχων με προεξάρχοντες τα πρωτοβάθμια όργανά τους, η ΞΕΕ, η ΠΟΞ, τα έντυπα που ασχολούνται με τον Τουρισμό και ΦΥΣΙΚΑ ο ΣΥ.ΑΠ.ΑΣΤΕΡ, πρέπει να ενώσουν δυνάμεις να ακυρωθεί η επαίσχυντη αυτή ΚΥΑ!

 

ΦΟΡΜΕΝΤΟΝ

 

Ευαγγελε , διαβαζοντας το αρθρο φαινεται ξεκαθαρα οτι δεν υπαρχει χρηματοδοτησι. Εχω αναφερθει πολλακις για την ουσια διοτι 4 χρονια για να λεμε δεν σημαινει τιποτα !! Δηλαδη εμεις που καναμε 2 τι παραπανω εχουν αυτοι? Τα χρονια μετρουν η' τι διδασκεται και αν ειναι σχολη Ευρωπαικου τυπου η με την Ελληνικη νοοτροπια μονο? Επιπροσθετα να σκεφτομαστε και τους γονεις γιατι 4 χρονια βαρυνουν αφανταστα το οικονομικα.Εαν ομως επιμενουμε στα 4 χρονια θα πρεπει τελειως να ξεφυγουμε απο την μετροπαθεια και να γινει μια σχολη που θα εχει μελλον , να βγαινουν πολυ καταρτισμενα στελεχη και ενα πτυχιο που θα μετραει διεθνως!

 

ΤΣΟΣΚΟΥΝΟΓΛΟΥ 3ο ΣΧΟΛΙΟ

 

Mario Formenton αγαπητέ μου συνάδελφε,έτσι όπως έχει εξελιχθεί η ξενοδοχεία τα 8 εξάμηνα είναι απαραίτητα, αν θέλουμε να λέμε ότι παράγουμε στελέχη της " Οικονομίας της Φιλοξενίας.

"Άλλες εποχές" τουλάχιστον η δική μου.

 

Συνοπτικές διαπιστώσεις των συναδέλφων

 

1. Υποβάθμιση εκπαίδευσης των Σχολών 
2. Εκπαιδευτικό έγκλημα 
3. Στροφή στην εντατικοποίηση της εργασίας με το 13ωρο 
4. Στροφή στους ξένους ανειδίκευτους εργάτες. 
5. Χτύπημα στη τουριστική εκπαίδευση 
6. Υποβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης 
7. Αρνητική πρόοδος
8. Απαξίωση δημοσίου χαρακτήρα σχολών
9. Επαίσχυντη μεταρρύθμιση
10. Να ξεφύγουμε από τη μετροπάθεια (?)

 

https://www.facebook.com/share/14MVDbi7VqY/

της Δρ. Ακριβής Βαγενά (*)

<<Σημείωμα δικό μου : Το άρθρο αυτό είναι αναρτημένο χωρίς άδεια και θα το διαγράψω μετά από λίγο καιρό από την κοινοποίηση του και θα μείνει μόνο το link της κυρίας. Βαγενά.>>

Οι ελλείψεις προσωπικού δεν λύνονται με ανακοινώσεις χιλιάδων κενών θέσεων — λύνονται με σχολές που λειτουργούν, διδάσκουν και εμπνέουν. Οι ΣΑΕΚ και οι ΑΣΤΕ αποτελούν τον «αθέατο» κρίκο της κρίσης προσωπικού, ενόσω η Ελλάδα αναζητά τουριστικά στελέχη, αλλά αφήνει την τουριστική εκπαίδευση χωρίς στήριξη!.

Το αληθινό έλλειμμα πίσω από την έλλειψη

Κάθε τουριστική σεζόν τα τελευταία χρόνια ξεκινά με τον ίδιο τίτλο στα δελτία τύπου: «Χιλιάδες θέσεις προσωπικού στον τουριστικό τομέα παραμένουν ακάλυπτες». Μόνο που το πρόβλημα δεν είναι μόνο ποσοτικό· είναι ποιοτικό, διαρθρωτικό και εκπαιδευτικό. Το 2024 οι ελλείψεις προσωπικού στα ελληνικά ξενοδοχεία άγγιξαν τις 53.817 θέσεις από το σύνολο των 278.000! Για το 2025, οι προβλέψεις δείχνουν σταθεροποίηση και όχι βελτίωση.

Επιχειρήσεις και επαγγελματικές ενώσεις προειδοποιούν ότι το πρόβλημα αφορά την ίδια την ύπαρξη του τουρισμού της χώρας. Το κράτος αναζητά «γρήγορες λύσεις». Όμως η ρίζα βρίσκεται αλλού: στις δομές που εκπαιδεύουν, καταρτίζουν και τροφοδοτούν τον κλάδο.

Χωρίς σταθερή και ποιοτική λειτουργία των ΣΑΕΚ (Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης) και των ΑΣΤΕ (Ανώτερες Σχολές Τουριστικής Εκπαίδευσης), ο ελληνικός τουρισμός παράγει λιγότερους επαγγελματίες και αυριανά στελέχη απ’ όσους χρειάζεται και συχνά με δεξιότητες που δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις της αγοράς.

Οι διευθυντές και τα στελέχη των ξενοδοχείων που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του αύριο είναι οι σημερινοί φοιτητές διοίκησης φιλοξενίας.

Το πόσο καλά θα είναι προετοιμασμένοι να ανταποκριθούν σε αυτές τις προκλήσεις εξαρτάται από την ποιότητα του προγράμματος σπουδών στη διοίκηση φιλοξενίας και από τους εκπαιδευτικούς που το διδάσκουν. Είναι άραγε απαραίτητο να το θυμίσουμε αυτό; Πάντως, το ερώτημα σχετικά με το αν η τουριστική εκπαίδευση στην Ελλάδα αποτελεί πράγματι έναν αξιόλογο τομέα σπουδών εξακολουθεί να υφίσταται.

Το οξύμωρο μιας χώρας που ζητά στελέχη αλλά αφήνει τις σχολές της να «λιποθυμούν»

Στην Ελλάδα του 30 εκατομμυρίων αφίξεων, η ΣΑΕΚ Ηρακλείου, η μεγαλύτερη σχολή τουρισμού της Κρήτης, κινδύνεψε με αναστολή λειτουργίας λόγω έλλειψης στέγης και διοικητικού προσωπικού. Περισσότεροι από 500 σπουδαστές σε βασικές τουριστικές ειδικότητες έμειναν στον αέρα. Παρόμοιες εικόνες καταγράφονται και αλλού: διοικητικά κενά αλλά και γενικότερη έλλειψη προσωπικού, καθυστερήσεις στις προσλήψεις εκπαιδευτών, εργαστήρια χωρίς σύγχρονο εξοπλισμό ή απλά…χωρίς εργαστήρια, η έλλειψη επαρκούς κρατικής χρηματοδότησης για συντήρηση, ανακαίνιση, εξοπλισμό και λειτουργικές ανάγκες, η αδύναμη διασύνδεση με την αγορά.

Ο διευθυντής του ΣΑΕΚ Αγίου Δημητρίου κύριος Θ. Γούβαλης, αναφέρει ως επιπλέον σημαντικά προβλήματα τα παρακάτω: «Η υποστήριξη του έργου της πρακτικής άσκησης με πληρότητα και ποιότητα περιορίζεται κατά πολύ λόγω της μη ίδρυσης των Γ.Ε.Α.Σ. και έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια τεχνογνωσίας εξαιτίας των περιοδικών ετήσιων αποσπάσεων του προσωπικού των Σ.Α.Ε.Κ. Η ίδρυση και λειτουργία των Γραφείων Επαγγελματικής Ανάπτυξης και Σταδιοδρομίας (Γ.Ε.Α.Σ.), τα οποία θα στελεχώνονταν με εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό, με συμβούλους σταδιοδρομίας και ειδικούς επαγγελματικής συμβουλευτικής και θα είχαν ως στόχο τη διασύνδεση των καταρτιζόμενων και αποφοίτων των Σ.Α.Ε.Κ. με την αγορά εργασίας και την οργάνωση – εποπτεία της πρακτικής άσκησης, προβλεπόταν ήδη από το άρθρο 32 του ν. 4763/2020. Σήμερα, στις άοκνες προσπάθειες της εκάστοτε διοίκησης των Σ.Α.Ε.Κ. να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες απαιτήσεις του έργου της πρακτικής άσκησης των σπουδαστών, η ίδρυση και στελέχωση των Γ.Ε.Α.Σ. με σταθερό εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό θα είχε καθοριστική συνεισφορά, με στόχο την ποιοτική εξέλιξη του έργου».

Στην άλλη πλευρά, οι ΑΣΤΕ του Υπουργείου Τουρισμού, παλεύουν χρόνια με υποστελέχωση, κτιριακές εκκρεμότητες, έλλειψη πόρων και ασάφεια στο θεσμικό τους μέλλον.

Ακόμη και ερωτήσεις βουλευτών στη Βουλή κατέγραψαν ότι «η ΑΣΤΕΚ αντιμετωπίζει διαχρονικά προβλήματα που εμποδίζουν την πλήρη αξιοποίησή της».

Αυτά μέχρι τις 15 Οκτωβρίου 2025, όπου σύμφωνα με νέα υπουργική απόφαση που δημοσιεύεται στο ΦΕΚ 20552/2025, τα πράγματα αλλάζουν! Το ίδιο και το πρόγραμμα σπουδών των ΑΣΤΕ. Η μείωση από 4 σε 3 έτη αποδυναμώνει τις ΑΣΤΕ και περιορίζει την επαγγελματική αναγνώριση των αποφοίτων, εντός και εκτός Ελλάδας, καθώς οι περισσότερες Ευρωπαϊκές σχολές Φιλοξενίας προσφέρουν προγράμματα 4 έτη. Η μείωση του χρόνου σπουδών καθιστά επίσης χρειάζεται τη διεθνή αντιστοίχιση των πτυχίων και την αποδοχή από πανεπιστήμια ή εργοδότες του εξωτερικού. Tο πτυχίο των ΑΣΤΕ θα δίνει πλέον 180 ECTS (European Credit Transfer and Accumulation System) αντί των 240 που έδινε πριν. Επίπεδο που δεν αντιστοιχεί σε πανεπιστημιακό τίτλο και απαγορεύει την δυνατότητα μεταπτυχιακών σπουδών.

Σύμφωνα με τον διευθυντή της σχολής ΑΣΤΕΚ κύριο Γ. Κλεισαρχάκη τα προβλήματα με τις ξένες γλώσσες σε δύο μόνο εξάμηνα και το ότι δεν θα διδάσκονται πλέον Αγγλικά αλλά θα διεξάγονται μαθήματα και θα εξετάζονται στην Αγγλική γλώσσα, μαζί με την έλλειψη στέγασης και σίτισης για τους σπουδαστές συμπληρώνουν μια καθόλου ελκυστική κατάσταση που δεν αναμένεται να προσελκύσει περισσότερους φοιτητές, το αντίθετο μάλιστα! Επιπλέον τονίζεται από τον κύριο Κλεισαρχάκη ότι είναι αυτονόητο και σύνηθες στις τριτοβάθμιες σχολές να διαθέτουν το αυτοδιοίκητο, κάτι που δεν ισχύει για τις ΑΣΤΕ. Να έχουν δηλαδή τη δυνατότητα να λαμβάνουν οι ίδιες τις αποφάσεις που αφορούν τη λειτουργία, τη διοίκηση και το ακαδημαϊκό τους πρόγραμμα, χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις. Πρόκειται για βασική αρχή της πανεπιστημιακής λειτουργίας, που διασφαλίζει την ποιότητα, την ελευθερία και τη συνέπεια του εκπαιδευτικού έργου. «Για μια σχολή που ανήκει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, χρειάζεται περισσότερη ελευθερία – το αυτοδιοίκητο – και όχι το «Βαθύ Δημόσιο» …. Να μπορεί να ανοίξει «τα φτερά της» , να κάνει τα αυτονόητα, συνέργειες με φορείς και εκπαιδευτικές δομές, Erasmus, …κλπ.», αναφέρει χαρακτηριστικά ο διευθυντής της ΑΣΤΕΚ.

Επιπλέον, η πρακτική άσκηση μειώνεται από τους 12 μήνες στους 9, την στιγμή που η πραγματική επαφή με το ξενοδοχειακό περιβάλλον κρίνεται απαραίτητη από την τουριστική αγορά. Σε μια χώρα που επιχειρεί να βελτιώσει την τουριστική εκπαίδευση αυτή η στρατηγική μοιάζει να αντικρούει τον στόχο.

Κι όμως, μιλάμε για τις σχολές της χώρας που παράγουν απόφοιτους που θα μπορούσαν να αναλάβουν θέσεις ευθύνης στα ξενοδοχεία, στις τουριστικές επιχειρήσεις και στις δημόσιες υπηρεσίες τουρισμού.

Όταν η εκπαίδευση χωλαίνει, η αγορά στεγνώνει

Η σχέση είναι αιτιώδης και απολύτως μετρήσιμη. Όταν μια σχολή σταματά ή καθυστερεί να λειτουργήσει, η αγορά χάνει μια ολόκληρη «σειρά» νέων επαγγελματιών. Όταν τα εργαστήρια λειτουργούν με εξοπλισμό δεκαετιών, οι σπουδαστές αποφοιτούν χωρίς εξοικείωση σε δεξιότητες που σήμερα ζητά κάθε ξενοδόχος. Όταν η πρακτική άσκηση δεν οργανώνεται σωστά, η εμπειρία γίνεται «αγγαρεία» και οι επιχειρήσεις χάνουν εμπιστοσύνη τους στην ποιότητα και την αποτελεσματικότητα των σχολών.

Και κάπως έτσι δημιουργείται ο φαύλος κύκλος:

Οι επιχειρήσεις διαμαρτύρονται για την «έλλειψη καταρτισμένου προσωπικού».

Οι σχολές λειτουργούν χωρίς επαρκή χρηματοδότηση ή στήριξη και κάποιες φορές με άστοχες παρεμβάσεις.

Και το κράτος ανακοινώνει αποσπασματικά προγράμματα κατάρτισης με σεμινάρια, που μόνα τους δεν χτίζουν ούτε κουλτούρα επαγγελματισμού, ούτε σταθερές δεξιότητες.

Οι φωνές του κλάδου είναι σαφείς – και ενιαίες

Ο ΣΕΤΕ, το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΞΕΕ) και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ), αλλά και τοπικές επαγγελματικές ενώσεις όπως η Ένωση Ξενοδόχων Ηρακλείου και ο Πανκρήτιος Σύλλογος Διευθυντών Ξενοδοχείων, μεταξύ άλλων, έχουν κάνει δεκάδες παρεμβάσεις τα τελευταία δύο χρόνια, ζητώντας συστηματική ενίσχυση στην τουριστική εκπαίδευση και σύνδεση με την αγορά εργασίας.

Το ΙΤΕΠ έχει καταγράψει επανειλημμένα ότι «μεγάλο ποσοστό των ξενοδοχείων αντιμετωπίζει δυσκολία εύρεσης προσωπικού σε βασικές και εποχικές ειδικότητες».

Οι επαγγελματίες ζητούν επανεκκίνηση των ΑΣΤΕ και αναβάθμιση των ΣΑΕΚ ώστε να αποτελέσουν «πυλώνες παραγωγής στελεχών».

Το ΙΝΣΕΤΕ, τονίζει την σημασία των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού για την ανταγωνιστικότητα του κλάδου, της οικονομίας και κατ’ επέκταση μιας χώρας και μέσω των προγραμμάτων upskilling και reskilling, επιβεβαιώνει ότι η ζήτηση για ψηφιακές και διοικητικές δεξιότητες στον τουρισμό αυξάνεται ραγδαία, όμως ο ρυθμός εκπαίδευσης παραμένει στάσιμος.

Εν ολίγοις: οι επιχειρήσεις το φωνάζουν, τα ινστιτούτα το μετρούν, οι σχολές το ζουν, αλλά η πολιτεία καθυστερεί να κάνει την εκπαίδευση μέρος της λύσης.

Χωρίς σταθερές σχολές, δεν υπάρχει σταθερή αγορά εργασίας

Οι ΣΑΕΚ και οι ΑΣΤΕ δεν είναι απλώς «σχολές»· είναι κόμβοι ροής ανθρώπινου κεφαλαίου.

Όταν λειτουργούν σωστά, μπορούν να παρέχουν:

Απόφοιτους έτοιμους για εργασία, με πρακτικές δεξιότητες σε φιλοξενία, εστίαση, τεχνολογία και βιωσιμότητα.

Ευκαιρίες επανεκπαίδευσης για ήδη εργαζόμενους, μέσω σύντομων κύκλων μαθημάτων.

Γραφεία Σταδιοδρομίας που λειτουργούν ως μεσολαβητές μεταξύ φοιτητών και επιχειρήσεων.

Όταν, όμως, οι ίδιες αυτές σχολές υπολειτουργούν, η αγορά στερεύει.

Οι επιχειρήσεις στρέφονται σε αλλοδαπούς ανειδίκευτους εργαζόμενους, σε προσωπικό χωρίς εμπειρία, ή σε υπερκόπωση του υπάρχοντος προσωπικού.

Η ποιότητα των υπηρεσιών πέφτει, η ικανοποίηση των πελατών μειώνεται, και το ελληνικό τουριστικό brand σταδιακά φθείρεται.

Οι προτάσεις υπάρχουν. Το στοίχημα είναι η εφαρμογή

Αν θέλουμε να σταματήσει αυτός ο κύκλος, πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις ΣΑΕΚ και τις ΑΣΤΕ ως επενδύσεις στρατηγικής σημασίας και όχι ως γραφειοκρατικά παραρτήματα.

Αναγκαία είναι:

Θεσμική θωράκιση και σταθερή λειτουργία

Καμία σχολή να μην κινδυνεύει να κλείσει επειδή «δεν βρέθηκε χώρος» ή «καθυστερεί ο προϋπολογισμός». Η τουριστική εκπαίδευση πρέπει να ενταχθεί ρητά στην εθνική αναπτυξιακή στρατηγική.

Πλήρης στελέχωση και εξοπλισμός

Επαρκές διοικητικό και διδακτικό προσωπικό, εξοπλισμένα εργαστήρια και ψηφιακά εργαλεία.

Διασύνδεση με την αγορά

Σταθερές συνεργασίες με τοπικές ενώσεις ξενοδόχων και τουριστικών φορέων, συμφωνίες για πρακτική άσκηση και mentoring.

Προγράμματα δια βίου μάθησης μέσα από τις ίδιες τις σχολές

Οι ΣΑΕΚ και οι ΑΣΤΕ μπορούν να μετατραπούν σε περιφερειακά κέντρα μάθησης που λειτουργούν εκτός σεζόν, παρέχοντας κατάρτιση σε επίκαιρους θεματικούς τομείς.

Δείκτες αποτελεσματικότητας και αξιολόγηση

Η επιτυχία κάθε σχολής να μετριέται με βάση: αποφοίτους, απορρόφηση στην αγορά, ικανοποίηση επιχειρήσεων, ποσοστό επιτυχούς πρακτικής.

Από την «έλλειψη» στην ευκαιρία

Η έλλειψη προσωπικού θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ευκαιρία επανασχεδιασμού του τουριστικού ανθρώπινου δυναμικού.

Η επένδυση σε εκπαίδευση, όχι μεμονωμένα προγράμματα, αλλά μεθοδικά, θεσμικά και σε βάθος χρόνου, είναι η μόνη βιώσιμη απάντηση.

Γιατί ο τουρισμός δεν είναι μόνο αριθμοί αφίξεων και διανυκτερεύσεων.

Είναι οι άνθρωποι. Είναι οι επαγγελματίες που κρατούν όρθια τη φιλοξενία, που μαγειρεύουν, καθαρίζουν, χαμογελούν, οργανώνουν, προωθούν, εξυπηρετούν.

Είναι όμως και οι επιχειρηματίες και οι διευθυντές που, παρά τις σημαντικές ελλείψεις σε προσωπικό και τα ασφυκτικά κόστη, προσπαθούν καθημερινά να διατηρήσουν ποιότητα, αξιοπρέπεια και συνέπεια.

Όμως, χωρίς σχολές που να εκπαιδεύουν, να στηρίζουν και να εμπνέουν το ανθρώπινο δυναμικό τους, καμία στρατηγική, καμία διαφήμιση, κανένα νέο brand δεν θα έχει διάρκεια.

Αν κάτι απέδειξαν οι τελευταίες τουριστικές χρονιές, είναι ότι η ανθρώπινη διάσταση είναι η μεγαλύτερη πρόκληση της δεκαετίας.

Η Ελλάδα έχει brand, έχει φυσικό πλούτο, έχει φήμη. Αυτό που χρειάζεται είναι ένα σταθερό εκπαιδευτικό οικοσύστημα που να παράγει συνεχώς καταρτισμένους, αφοσιωμένους και σωστά αμειβόμενους επαγγελματίες του τουρισμού.

Οι ΣΑΕΚ και οι ΑΣΤΕ δεν είναι μια «διοικητική λεπτομέρεια».

Είναι το θεμέλιο πάνω στο οποίο θα σταθεί ή θα καταρρεύσει το ανθρώπινο δυναμικό του ελληνικού τουρισμού.

(*) Hellenic Mediterranean University,  Business Administration and Tourism department

https://money-tourism.gr/ellada-anazita-toyristika-stelechi-afinei-tin-toyristiki-ekpaideysi-choris-stirixi/?fbclid=IwdGRjcANkfmxjbGNrA2R-XGV4dG4DYWVtAjExAAEe00nvFLOW3slks0HwJj3FPLv1F3gyt8y2EfcBXS4eLk4Tq4S9EKySFvouOAE_aem_Jiwjg2K0hzu1iUqz2RMb9g

<<Σημείωμα δικό μου : Το άρθρο αυτό είναι αναρτημένο χωρίς άδεια και θα το διαγράψω μετά από λίγο καιρό από την κοινοποίηση του και θα μείνει μόνο το link της κυρίας. Βαγενά.>>